Otyłość jest coraz powszechniejszym problemem zdrowotnym na całym świecie i może prowadzić do poważnych powikłań zdrowotnych, takich jak choroby serca, cukrzyca i problemy z układem oddechowym. Farmakologiczne leki, takie jak Saxenda, są jednym z wielu sposobów leczenia otyłości. W tym artykule omówimy działanie tego leku, skuteczność, skutki uboczne, a także inne sposoby leczenia otyłości. Dowiesz się, jakie kroki możesz podjąć, aby kontrolować swoją wagę i zadbać o swoje zdrowie.

Przeczytaj również: Jak działają leki na otyłość?

Czym jest Saxenda i jak działa? 

Saxenda to lek, którego substancją czynną jest liraglutyd, należący do grupy agonistów receptorów GLP-1. GLP-1 (peptyd związany z glukagonem typu 1) jest hormonem wydzielanym przez komórki jelita cienkiego w odpowiedzi na spożycie posiłku, co wpływa na regulację poziomu cukru we krwi oraz hamowanie łaknienia. Liraglutyd, będący agonistą receptorów GLP-1, imituje działanie naturalnego hormonu i zwiększa wytwarzanie sygnałów hamujących łaknienie, co prowadzi do zmniejszenia spożycia kalorii i redukcji masy ciała. Ponadto liraglutyd zwiększa wrażliwość na insulinę oraz wpływa na spowolnienie opróżniania żołądka, co może również przyczynić się do redukcji masy ciała.

Kiedy stosowanie Saxendy jest wskazane? 

Stosowanie Saxendy jest wskazane u osób dorosłych z nadwagą lub otyłością, u których nie udało się osiągnąć zadowalającego zmniejszenia masy ciała poprzez dietę i ćwiczenia fizyczne. Lek stosowany jest u Pacjentów ze wskaźnikiem masy ciała (BMI) większym lub równym niż 30 kg/m², lub u pacjentów z BMI między 27 a 30 kg/m² w obecności co najmniej jednej choroby związanej z otyłością, takiej jak cukrzyca typu 2, dyslipidemia lub nadciśnienie tętnicze. Saxenda powinna być stosowana w połączeniu z kontrolowaną dietą i zwiększoną aktywnością fizyczną.

{{cta}}

Kto nie może stosować tego leku? 

Saxenda jest przeciwwskazana u pacjentów z nadwrażliwością na liraglutyd lub którąkolwiek z substancji pomocniczych znajdujących się w leku. Ponadto ze względu na ograniczone badania kliniczne oraz brak określenia skuteczności i bezpieczeństwa stosowania Saxendy w kontroli masy ciała, nie zaleca się stosowania tego leku u pacjentów:

-w wieku powyżej 75 roku życia;
-z ciężkimi zaburzeniami czynności nerek i wątroby;
-stosujących już inny lek z grupy anatagonitsów receptora GLP-1;
z zapaleniem trzustki;
-chorujących na nieswoiste zapalenie jelit (np. choroba Leśniowskiego-Crohna i wrzodziejące zapalenie jelita grubego);
-kobiet ciąży i karmiących piersią;
-z otyłością wtórną spowodowaną zaburzeniami endokrynologicznymi lub zaburzeniami odżywiania, bądź leczonych produktami, mogącymi powodować przyrost masy ciała.

Skutki uboczne, które mogą wystąpić podczas stosowania Saxendy

Podczas stosowania Saxendy mogą wystąpić niektóre skutki uboczne. Nie u każdego pacjenta muszą one jednak wystąpić, a ich nasilenie może być różne. Najczęściej zgłaszanymi skutkami ubocznymi są:
-nudności,
wymioty,
-biegunka,
-zaparcia,
-ból brzucha,
-bóle głowy,
-reakcje skórne, takie jak swędzenie czy wysypka.

W rzadkich przypadkach (mniej niż u 1% pacjentów) może dojść do poważniejszych działań niepożądanych, takich jak:

-ostre zapalenie trzustki,
-zaburzenia czynności wątroby,
-zwiększone ryzyko raka pęcherzyka żółciowego.

W przypadku wystąpienia któregokolwiek z tych objawów należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem prowadzącym i przerwać stosowanie leku.

Dawkowanie i aplikowanie Saxendy — jak to wygląda?

Saxenda jest dostępna w postaci iniekcji podskórnych, które pacjent wykonuje u siebie samodzielnie. Dawkowanie i aplikowanie Saxendy powinno odbywać się zgodnie z zaleceniami lekarza prowadzącego.

Zazwyczaj leczenie rozpoczyna się od mniejszej dawki, która stopniowo jest zwiększana. W przypadku Saxendy zalecana dawka wynosi 0,6 mg na dobę przez pierwsze tygodnie stosowania, a następnie stopniowo zwiększana jest do 1,2 mg, 1,8 mg, 2,4 mg i 3,0 mg na dobę. Dobowe dawki powyżej 3,0 mg nie są zalecane. Ostateczna dawka dobowa powinna być ustalona przez lekarza prowadzącego, w zależności od indywidualnych potrzeb pacjenta.

Podczas aplikowania leku należy dbać o to, aby igła była w całości wstrzykiwana pod skórę, a nie do żyły lub mięśnia. Najlepiej wstrzykiwać Saxendę w udo, brzuch lub ramiona, zmieniając miejsce aplikacji w każdym cyklu. Należy także pamiętać o regularnym wymienianiu igieł, aby zapobiegać zakażeniom.

O czym pamiętać stosując Saxendę?

Podczas stosowania Saxendy należy pamiętać o kilku ważnych kwestiach, które pomogą w uzyskaniu najlepszych efektów terapeutycznych oraz zminimalizowaniu ryzyka wystąpienia skutków ubocznych.

Po pierwsze, Saxenda powinna być stosowana w połączeniu z odpowiednią dietą oraz zwiększoną aktywnością fizyczną. Wskazane jest również monitorowanie postępów terapeutycznych podczas stosowania leku, co pozwoli na wczesne wykrycie ewentualnych problemów.

Po drugie, podczas stosowania Saxendy należy uważać na objawy niepożądane, takie jak bóle brzucha, nudności, wymioty, biegunki, zaparcia, bóle głowy, a także problemy z zębami i dziąsłami. W przypadku wystąpienia któregokolwiek z tych objawów należy skontaktować się z lekarzem.

Po trzecie, ważne jest odpowiednie nawodnienie organizmu podczas stosowania Saxendy, ponieważ lek może prowadzić do odwodnienia. Należy unikać picia alkoholu i palenia tytoniu podczas stosowania leku, ponieważ te czynniki mogą zwiększyć ryzyko wystąpienia skutków ubocznych.

Po czwarte należy regularnie mierzyć ciśnienie krwi oraz częstość akcji serca podczas stosowania Saxendy, ponieważ lek może wpływać na te parametry. W przypadku nieprawidłowych wyników należy skontaktować się z lekarzem.

Należy również pamiętać, że Saxenda nie jest zalecana jako zamiennik insuliny w cukrzycy. Jeśli pacjent ma cukrzycę typu 2 i stosuje insulinę, to podczas stosowania Saxendy może być konieczne dostosowanie dawki insuliny.

Saxenda a inne leki przyjmowane na stałe 

Przed rozpoczęciem stosowania Saxendy należy dokładnie omówić z lekarzem wszystkie inne leki, które pacjent przyjmuje na stałe. Niektóre leki mogą wpływać na metabolizm lub działanie Saxendy i powodować niepożądane interakcje. W związku z tym, zanim pacjent rozpocznie stosowanie Saxendy, lekarz powinien przeanalizować historię medyczną pacjenta, a także listę przyjmowanych leków.

Pacjenci stosujący leki przeciwdepresyjne, szczególnie inhibitory MAO, powinni zachować ostrożność i zwracać uwagę na objawy niepożądane, w szczególności na zaburzenia nastroju, lęk i niepokój.

Należy pamiętać, że po rozpoczęciu stosowania Saxendy może być konieczne dostosowanie dawkowania innych leków, aby uniknąć niepożądanych interakcji. Dlatego też niezbędne jest wprowadzenie leczenia pod opieką lekarza. 

Saxenda w ciąży 

Saxenda należy do grupy leków, których bezpieczeństwo w czasie ciąży nie zostało ustalone. Ze względu na brak odpowiednich badań klinicznych, zaleca się, aby Saxenda nie była stosowana w ciąży.

Jeśli kobieta stosuje Saxendę i planuje ciążę, powinna porozmawiać ze swoim lekarzem, który oceni, czy należy przerwać stosowanie leku. W przypadku zajścia w ciążę podczas stosowania Saxendy należy bezzwłocznie skonsultować się z lekarzem i podjąć decyzję o dalszym postępowaniu.

Badania na zwierzętach wykazały nieco zwiększoną śmiertelność płodu na wczesnym etapie życia płodowego po podaniu największej dawki. Ponadto, podczas podawania liraglutydu w środkowym okresie ciąży ujawniono wpływ na wzrost płodu. Natomiast należy zwrócić uwagę, że nie prowadzono badań toksyczności leku na płód na ludziach i nie są znane zagrożenia dla człowieka podczas stosowania Saxendy w ciąży. 

Saxenda a karmienie piersią 

Jeśli chodzi o stosowanie Saxendy podczas karmienia piersią, to obecnie nie ma wystarczających danych naukowych, aby ocenić bezpieczeństwo stosowania leku w tym okresie. Z tego powodu zaleca się unikanie stosowania Saxendy u kobiet karmiących piersią.

W badaniach na zwierzętach stwierdzono, że liraglutyd przenika do mleka matek karmiących. Jednakże, nie wiadomo, czy substancja ta przenika do mleka ludzkiego. 

Skuteczność Saxendy w leczeniu otyłości

Badania kliniczne wykazały, że Saxenda jest skuteczna w leczeniu otyłości u osób dorosłych o różnym stopniu otyłości. W badaniach trwających 56 tygodni, osoby przyjmujące Saxendę w połączeniu z dietą i ćwiczeniami fizycznymi osiągnęły większą utratę masy ciała niż osoby stosujące placebo w połączeniu z dietą i ćwiczeniami fizycznymi. Średnia utrata masy ciała wyniosła 8,4% w grupie przyjmującej Saxendę, w porównaniu z 2,8% w grupie placebo. Ponadto, ponad 50% pacjentów osiągnęło utratę co najmniej 5% masy ciała w grupie przyjmującej Saxendę, w porównaniu z 16% w grupie placebo.

Jednak należy pamiętać, że każdy organizm jest inny i efekty leczenia mogą się różnić w zależności od wielu czynników, takich jak wiek, płeć, stan zdrowia i styl życia.

Dlaczego cena Saxendy jest taka wysoka? 

Cena Saxendy jest wysoka z kilku powodów. Po pierwsze, jest to lek nowej generacji, który wymagał wielu lat badań i inwestycji ze strony producenta, aby zostać dopuszczonym do sprzedaży. Koszty związane z badaniami klinicznymi, certyfikacją oraz opracowaniem procesów produkcyjnych są bardzo wysokie i wpływają na ostateczną cenę leku.

Po drugie, Saxenda jest lekiem do autoiniekcji, co oznacza, że pacjenci sami muszą podawać sobie zastrzyki. Leki do autoiniekcji są zazwyczaj droższe niż te podawane doustnie, ze względu na specjalne wymagania produkcyjne oraz koszty materiałów eksploatacyjnych (np. igły, strzykawki).

Czy farmakologiczne leczenie otyłości to wszystko? 

W leczeniu otyłości farmakologiczne leki, takie jak Saxenda, są ważnym narzędziem, jednak nie stanowią całości terapii. Warto pamiętać, że skuteczne leczenie wymaga także zmiany stylu życia, zdrowej diety i regularnej aktywności fizycznej. Czas przyjmowania leku powinien zostać wykorzystany na zmianę nawyków żywieniowych, co zwiększa szansę na długoterminowe utrzymanie efektów leczenia.

Źródła:
‍-Charakterystyka produktu leczniczego Saxenda (https://ec.europa.eu/health/documents/community-register/2017/20171115139439/anx_139439_pl.pdf - dostęp 21.04.2023);
Pi-Sunyer, X., Astrup, A., Fujioka, K., Greenway, F., Halpern, A., Krempf, M., Lau, D. C., le Roux, C. W., Violante Ortiz, R., Jensen, C. B., Wilding, J. P., & SCALE Obesity and Prediabetes NN8022-1839 Study Group (2015). A Randomized, Controlled Trial of 3.0 mg of Liraglutide in Weight Management. The New England journal of medicine, 373(1), 11–22.

‍