Kompleksowe podejście do leczenia otyłości

Podczas gdy w ostatnich miesiącach analogi GLP-1 zdominowały temat leczenia nadwagi i otyłości, dietetycy i lekarze podkreślają potrzebę zastosowania w leczeniu kompleksowego programu zdrowotnego z naciskiem na dbałość o zdrowie metaboliczne. Rozwija go polski startup.

W 2019 roku, podczas ostatniego polskiego badania poświęconego nadwadze i otyłości, na choroby te cierpiało 69 proc. Polaków i nieco ponad 50 proc. Polek. Choć ważna jest świadomość skutków zdrowotnych wywoływanych bezpośrednio przez chorobę otyłościową, samych przyczyn otyłości może być wiele, a jej skuteczne leczenie wymaga kompleksowego podejścia.

Opinię ekspertów podziela również Ministerstwo Zdrowia, które,  kierując się obecnymi trendami, przedstawiło w listopadzie nowy projekt rozporządzenia programu pilotażowego w zakresie kompleksowej opieki specjalistycznej nad świadczeniobiorcami leczonymi z powodu otyłości KOS-BMI 30 PLUS. Mają nią zostać objęte osoby powyżej 18 lat, u których stwierdzono nadmierną podaż energii, a wskaźnik masy ich ciała BMI przekracza lub jest równy 30. Aby pacjent mógł wziąć udział w pilotażu, musi również występować u niego co najmniej jedno z powikłań otyłości, takich jak cukrzyca typu 2, nadciśnienie tętnicze czy upośledzenie funkcji wątroby. Pilotaż KOS-BMI 30 PLUS ma objąć diagnostykę i leczenie w ramach udzielanych specjalistycznych świadczeń ambulatoryjnych oraz, w zależności od wskazań medycznych, różne formy rehabilitacji leczniczej, w okresie do 24 miesięcy od dnia rozpoczęcia realizacji świadczenia opieki zdrowotnej.

– W leczeniu choroby otyłościowej najważniejsze jest znalezienie jej przyczyny. Nie jest to łatwe zadanie, ale niezbędne dla skuteczności leczenia. Wymaga współpracy specjalistów i samego pacjenta – mówi Zuzanna Przekop, wiceprzewodnicząca sekcji dietetyki Polskiego Towarzystwa Żywienia Klinicznego oraz dyrektorka w dziale badań i rozwoju Holi, w pełni cyfrowej kliniki zdrowia metabolicznego, która jako pierwsza w Polsce oferuje holistyczne podejście do leczenia otyłości i nadwagi. – Leczenie otyłości to maraton, a nie sprint, niezależnie od stosowanych metod leczenia. Dlatego w Holi oferujemy programy zdrowotne, a nie pojedyncze wizyty.

W podejściu do leczenia otyłości kluczowe okazuje się połączenie różnych aspektów związanych ze zdrowiem i stylem życia, by następnie na ich podstawie stworzyć kompleksowy plan leczenia bazujący m.in. na odpowiednim żywieniu, włączeniu aktywności fizycznej i ewentualnym leczeniu farmakologicznym pod stałą opieką kompetentnego lekarza. Odchodzi się także od sprzedawania gotowych jadłospisów czy pakietów treningowych, które ograniczają możliwość stałej zmiany nawyków pacjenta; ich miejsce zajmują zindywidualizowane plany zmieniające nawyki żywieniowe oraz określające długofalowe cele i efekty.

Świadomość zdrowia metabolicznego

W dyskusji o walce z otyłością, Przekop zwraca uwagę na wątek zdrowia metabolicznego, które powinno być rozumiane jako stan, w którym organizm skutecznie zarządza produkcją, magazynowaniem oraz zużyciem energii. Stan zdrowia metabolicznego możemy określić przy pomocy pięciu kluczowych czynników: poziom cukru we krwi, obwodu talii, ciśnienia krwi, cholesterolu i trójglicerydów.

– Zły stan zdrowia metabolicznego wiąże się z występowaniem chorób takich jak cukrzyca typu 2, choroby serca, udar mózgu, choroby nerek, niealkoholowe stłuszczenie wątroby, czy chociażby otyłość. Z drugiej strony, kiedy wskaźniki określające zdrowie metaboliczne są na odpowiednim poziomie, ma to pozytywny wpływ na przemiany metaboliczne, samopoczucie, sen, pamięć, czy nawet długość życia – komentuje Przekop i dodaje: – W opracowanym przez nas programie zdrowotnym skupiamy się na leczeniu nadwagi i otyłości głównie poprzez zmianę stylu życia, w tym nawyków żywieniowych. Nad pacjentami czuwa zespół dietetyków, lekarzy i psychologów, którzy zapewniają indywidualne podejście i dopasowaną terapię.

Farmakologiczne leczenie otyłości

Ostatnio wiele się mówi o przełomie w leczeniu choroby otyłościowej, a mianowicie o farmakologicznym leczeniu otyłości. Mowa o analogach GLP-1, lekach inkretynowych początkowo stosowanych w terapii cukrzycy typu 2. Obecnie, środki takie jak Saxenda są także przepisywane osobom, które zmagają się z otyłością.

Wewnętrzne dane klinki Holi wskazują, że na farmakologię najczęściej decydują się osoby, które już kilkakrotnie starały się wyjść z otyłości za pomocą innych metod. Nieskutecznie.

– O włączeniu farmakologicznego leczenia otyłości decyduje lekarz, po wykluczeniu przeciwwskazań. Niestety rosnąca popularność analogów GLP-1 powoduje, że wiele osób decyduje się na samodzielne rozpoczęcie leczenia, bez wcześniejszej diagnostyki i konsultacji lekarskiej. Takie podejście jest niezwykle niebezpieczne. Co równie istotne, leczenie analogami GLP-1 powinno zawsze odbywać się przy równoczesnej zmianie stylu życia, w tym nawyków żywieniowych. To daje możliwość utrzymania osiągniętych efektów leczenia, a to na tym efekcie zależy nam najbardziej. Nie ma leczenia choroby otyłościowej bez pracy zespołowej – mówi Ludmiła Podgórska.